Een eigen bedrijf in Portugal

Uit hoofde van mijn werkzaamheden als adviseur op het gebied van emigratie naar Portugal krijg ik regelmatig vragen  van mensen die een eigen bedrijf willen starten. Als dit bedrijf een alojamento local betreft dan is hierover eigenlijk alles al terug te vinden in mijn E-book alojamento local. Echter voor hen die iets anders willen hier een (beknopt) artikel.

Dit artikel is bijgewerkt op 25 juni 2023

Trabalhador independente & Empresário em Nome Individual

Voor dit artikel over een bedrijf starten in Portugal beperk ik me tot deze twee begrippen. Een trabalhador independente is een kleine zelfstandige zoals een zzp’er of freelancer. Kortweg vertaald een zelfstandig werkende. Een Empresário em Nome individual is een eenmanszaak.

Voor veel mensen die een eigen bedrijf willen beginnen is deze ondernemersvorm een goede optie. Laat je echter wel goed voorlichten door een boekhouder. Je kan natuurlijk altijd overwegen om te starten als zzp’er en als het groter wordt om te zetten naar een Lda (Sociedade por Quotas (Lda) naamloze vennootschap).

Hoe begin je een eigen bedrijf in Portugal

In Portugal hoef je je niet in te schrijven bij een Kamer van Koophandel. De meeste zaken regel je bij de Portugese belastingdienst: de Finanças. Voordat je de activiteit, je bedrijf, gaat aanmelden bij de Finanças moet je over een aantal zaken hebben nagedacht.

De boekhouding

Anders dan je wellicht in Nederland gewend was heb je in Portugal de keuze uit 2 boekhoudvormen. Je kan kiezen uit  regime simplificado en contabilidade organizada.

Een contabilidade organizada is een georganiseerde boekhouding. Hierbij ben je verplicht een uitgebreide, complete boekhouding te voeren. De winst wordt bepaald door de omzet minus de werkelijk gemaakte kosten. Bij deze boekhoudvorm ben je verplicht een boekhouder te hebben en een jaarrekening in te dienen.

Regime simplificado is een eenvoudig regime waarbij je geen verplichte boekhouding hoeft te voeren maar waarbij een vast percentage van de omzet als winst gezien wordt. Dit percentage wordt bepaald door de code van je activiteit. Daarover later meer in dit artikel. Je bent bij dit regime niet verplicht een boekhouder te hebben en je hoeft geen jaarrekening jaarlijks in te dienen. Je mag dit regime voeren tot een omzet van € 200.000

Omzetbelasting – IVA

Nog een voordeel van het regime simplificado is dat je bent vrijgesteld van de IVA, mits aangevraagd bij de Finanças, tot een omzet van € 13.500 met ingang van 2023. In 2024 wordt dit wederom verhoogd en gaat voor iedereen het bedrag van € 14.500 gelden. Als je voor deze regeling in aanmerking komt dan moet je dit vermelden op al je facturen: IVA – Isento (Art.nr 53).

Zodra je over dit vrijstellingsbedrag heen gaat moet je in de eerste maand van het volgende kwartaal dit melden bij de Finanças. De maand erop wordt je dan IVA plichtig. Je kan dan nog steeds de eenvoudige boekhouding voeren maar moet wel al je bonnen (laten) invoeren in een speciaal goedgekeurd boekhoudsysteem. Dit kan je het beste voor een klein bedrag per maand door je accountant laten doen. Deze doet dan meteen de IVA aangiften, de aangiften bij de Segurança Social en de jaarlijkse IRS (inkomstenbelasting) aangiften.

Finanças & Segurança Social

Maandelijks moet je voor de 10e van elke maand je verkoopfacturen hebben ingevoerd bij de Finanças middels het Recibo-Verdes systeem. Hier log je in op het portal van de Finanças en gaat naar Faturas e recibos verdes. Hier vul je per factuur de gevraagde informatie in en bij verzenden is deze meteen registreert bij de belastingdienst.

Per kwartaal moet je vervolgens aangifte doen bij de Segurança Social voor afdracht van de sociale premies. Het eerste jaar ben je vrijgesteld voor afdracht eigen bedrijf. Daarna betaal je 21,4% premies over het gemiddelde inkomen van de afgelopen 3 maanden. Het inkomen wordt op dezelfde basis berekend als voor de winst bij de Finanças. Ook hier is dus de code van je activiteit bepalend voor je premie-inkomstenbedrag. Je betaalt minimaal iets meer dan € 20,00 per maand ook als je geen winst hebt gehad die periode. Per kwartaal wordt je af te dragen premie dus opnieuw berekend waarbij je mag aangeven of tot 25% meer of minder dan het berekende bedrag wilt betalen.

Je betaald sociale premies over de omzet uit je eigen bedrijf voor o.a. pensioensopbouw, werkeloosheidsuitkering en arbeidsongeschiktheidsuitkering.

De activiteitencodes

Grofweg bestaan de uit te voeren activiteiten uit 2 groepen: CAE en CIRS. De CIRS-lijst (Código do Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares) is voor de vrije beroepen zoals advocaten, artsen maar ook adviseurs. De CAE-lijst (Classificação das Atividades Económicas) is voor elke vorm van een bedrijfsactiviteit, het uitoefenen van werkzaamheden die niet onder de vrije beroepen valt. Het is soms een heel uitzoekwerk onder welke code jouw eigen bedrijf valt. Het kan ook voorkomen dat je zelfs meerdere codes op je eigen bedrijf hebt staan.

Eigen bedrijf in Portugal: rondje instanties financas

Een Empresário em Nome individual kan namelijk alleen op je eigen naam staan en niet op je bedrijfsnaam. Zo heb ik zelf bijvoorbeeld 3 codes die gekoppeld zijn aan mijn NIF nummer.

  • 55201 – voor de Bed & Breakfast (Alojamento Local)
  • 1320   – voor mijn advieswerkzaamheden (Consultores)
  • 63110 – voor mijn webdesign werkzaamheden

Activiteiten code is belangrijk

Kies de activiteiten code met zorg: De CAE codes zijn zoals gezegd voor bedrijfsactiviteiten en de CIRS codes voor dienst en dienstverlening. Echter kies de passende code met zorg. Bij de eenvoudige boekhouding is immers een vast percentage van de omzet belastbare winst. Dit percentage wordt bepaald door de gekozen code. De percentages kunnen behoorlijk verschillen.

Inicío de atividade – aanmelden bedrijf in Portugal

Ben je na bovenstaande tot de conclusie gekomen om een Empresário em Nome individual te beginnen in Portugal? In dat geval moet je je activiteit gaan aanmelden bij de Finanças. Dit kan digitaal of na afspraak persoonlijk op één van de kantoren. Voor de digitale inschrijving is het wel noodzakelijk dat je met je NIF nummer kan inloggen op het portal van de Finanças.

Voorts moet je je ook nog melden bij de Segurança Social. Je bent het eerste jaar vrijgesteld van premie maar daarna moet je per kwartaal aangifte doen. De premie betalingen vinden maandelijks plaats.

Tips & advies, eigen bedrijf ideeën

Tip: Hoewel je veel activiteiten zo kan beginnen zijn er voor andere beroepsgroepen & activiteiten wel degelijk vergunningen (licenties) en kwalificaties vereist. Zoek derhalve goed uit wat voor jou geldt en laat je adviseren voor een advocaat en accountant. 

Ben jij van plan om een bedrijf te starten in Portugal en wil je iemand die met je meedenkt? Neem dan gerust contact op. Ik treed niet op als advocaat of accountant maar kan je wel met de juiste mensen in contact brengen en adviseren. Lees ook alvast ter voorbereiding eens het artikel over een ‘rondje instanties in Portugal bij emigratie’. Wellicht kom je alvast een stapje verder.

Tip: Ben je van plan te emigreren naar Portugal en wil je ook een bedrijf starten? Maak dan een goede emigratieplanning. Het kan zijn dat er papieren en documenten nodig zijn vanuit Nederland. Zoals diploma’s en certificaten. Het kan ook zijn dat deze vertaald moeten worden. Hiervoor werk ik samen met een beëdigd vertaalbureau. 

Handige links voor een bedrijf starten in Portugal